‘Wow, you’re brave!’, krijg ik te horen als ik met een kind achterop en eentje naast me, de heuvel op, langs de lange rij met wachtende auto’s fiets. Een paar maanden geleden zijn de scholen in onze nieuwe woonplaats Charlotte begonnen. Wat keek ik voor onze verhuizing uit naar een basisschool op loopafstand van ons huis: lekker buiten met mijn twee meiden, niet elke dag die auto in, en na schooltijd lekker op het schoolplein spelen terwijl ik klets met andere ouders. Maar ik kwam van een koude kermis thuis.

Net als in onze vorige woonplaats in New Jersey zijn namelijk ook hier de benenwagen en de fiets – een eenzame fiets – totaal niet populair als transportmiddel. De semi-snelweg die we moeten oversteken om bij de school te komen werkt ook niet mee: auto’s razen met ruim 70 kilometer per uur langs en er is geen enkel stoplicht, laat staan een oversteekplaats. Dus sluiten de meeste ouders aan in een lange rij auto’s voor school om hun kind weg te brengen of op te halen. Voor ons betekent dat een afstand van zo’n 700 meter, nog geen vijf minuten fietsen of tien minuten lopen.

Waarom wordt het je in Amerika zo moeilijk gemaakt om te lopen of te fietsen?

Slechts 12 procent loopt of fietst

In Amerika kwam in 2009 het grootste gedeelte van de kinderen met de auto (45 procent) of met de schoolbus (39 procent) naar school. Slechts 13 procent kwam lopend of fietsend. Ongelofelijk weinig zou je denken als fietsende Hollander, maar ook Nederlandse kinderen worden steeds vaker met de auto gebracht. Uit onderzoek van Kennisplatform Verkeer en Vervoer in 2013 blijkt dat bijna een derde van de kinderen in Nederland naar school gebracht wordt met de auto. De belangrijkste reden is voor veel ouders de veiligheid. Maar, zegt Veilig Verkeer Nederland, zo dreigt een vicieuze cirkel: “Als meer mensen hun kind met de auto naar school brengen, wordt het voor kinderen die lopen of fietsen gevaarlijker op de weg, met als gevolg dat nog meer mensen hun kinderen met de auto brengen.

Veiligheid boven alles

En dat is precies wat er in Amerika gebeurt. Voor veel Amerikaanse ouders is veiligheid – of het gebrek eraan – een van de belangrijkste redenen om hun kinderen niet lopend of fietsend naar school te brengen, laat staan zelf te laten gaan. Dit beaamde een van de weinige ouders die ik trof bij de zijdeur voor het ophalen van de enkele walkers. Deze moeder wilde ook graag lopen en fietsen naar school, maar zag al snel in dat het inderdaad erg onveilig was. Zij en een aantal andere ouders die ik in het begin van het schooljaar tegenkwam onderweg hebben de handdoek al in de ring gegooid: ze vonden het zo eng om de weg over te steken, dat ze hun kinderen nu in de wijk naar het opstappunt voor de schoolbus brengen. Deze dropt de kinderen vervolgens letterlijk aan de overkant van de drukke straat af bij school.

Logistiek gedoe

Voor de school is het een heel logistiek gedoe om al die honderden kinderen in de juiste auto’s en schoolbussen te krijgen. Ouders die hun kinderen met de auto ophalen hebben een nummer in de auto hangen. Een medewerker van school, die halverwege de rij auto’s staat, geeft het nummer door via een walkie-talkie. En binnen in de kantine zitten alle car riders in stilte te wachten tot hun nummer wordt omgeroepen. Je kunt je voorstellen dat het minstens een half uur duurt voordat al die kinderen zijn opgehaald. Nee, dan gaat het lopend of fietsend ophalen een stuk sneller, ondanks het feit dat je je handtekening moet zetten en een ID moet laten zien. Als de eerste kinderen in de auto worden geladen, hangen mijn kinderen al lang en breed in het klimrek.

Obesitas en het milieu

Er zitten zoveel voordelen aan kinderen lopend of fietsend naar school te laten gaan. Niet alleen zorgt meer lopen en fietsen voor minder auto’s op de weg en dus minder files, minder gevaar en minder uitstoot van uitlaatgassen. Ook levert een wandelingetje naar school veel gezondheidsvoordelen op. Uit onderzoek blijkt dat mensen die in een auto-georiënteerde buitenwijk wonen, zoals wij, meer rijden, minder lopen en vaker met overgewicht kampen dan mensen die in een walkable community wonen. Daarbij draagt een stukje lopen of fietsen elke dag ook nog bij aan een betere concentratie op school.

Kortom, genoeg redenen om massaal het lopen en fietsen naar school te promoten in heel Amerika, zou je denken. Maar niets is minder waar, tenminste niet waar wij wonen.

Non-walking

Onze basisschool schijnt een non-walking school te zijn, wat er vooral op neerkomt dat de school niet verplicht is om veiligheidsmaatregelen te treffen zoals oversteekplaatsen of klaar-overs. Een moeder die ik hierover sprak snapte dit wel: “Het is ook heel onveilig om hier over te steken, dus je kan beter met de auto gaan.” Mijn mond viel open: dus omdat een weg zeer onveilig is om over te steken, ontmoedig je iedereen maar om helemaal niet meer te lopen en te fietsen? Het zal mijn gebrainwashte Nederlandse brein wel zijn, waarin een fietser koning op de weg is.

Veilig oversteken

Als echte Hollandse kan ik het hier niet bij laten en voel ik me geroepen om iets te doen. Daarom ga ik uitzoeken wat er gedaan moet worden om de gemeente of school zover te krijgen dat er wel veilige oversteekplaatsen komen, zodat misschien niet vijftien maar honderd van de duizend kinderen naar school gaan lopen of fietsen. Niet alleen goed voor de gezondheid, maar ook voor mijn kinderen: als hun vriendjes na school niet meteen in de auto of schoolbus springen, hoeven ze na schooltijd eindelijk niet meer alleen op het schoolplein te spelen.

In de tussentijd probeer ik te wennen aan het oversteken van de drukke weg, al merk ik wel dat ik de laatste tijd steeds vaker de auto pak. Ik vrees voor mijn gezondheid…