Eindelijk was het zo ver. Na de ellenlange zomervakantie brak de eerste schooldag aan. In tegenstelling tot veel andere ouders die hun kinderen via een drive through systeem voor de school afzetten, bracht ik als een echte Hollander mijn kinderen lopend naar school (nadat ik mijn auto een straat verderop had geparkeerd). Maar wat schetste mijn verbazing: een van de kinderen werd met een heuse Batavusfiets, met Bobike stoeltje en al, op school afgeleverd. Dit moest een Nederlandse zijn! Niets is minder waar, al zat ik wel in de buurt. De vrouw bleek Deens te zijn. Ik merkte dat ik wat jaloers werd bij de aanblik van deze fietsende blonde vrouw met kind achterop. Of was het eerder nostalgisch? Want tegelijk vroeg ik me cynisch af: ‘denkt ze werkelijk dat ze het fietsen hier kan volhouden?’.

Fietsen voor de fun

Ook al neemt het percentage fietsers in de VS gestaag toe, fietsen is hier nog steeds niet gebruikelijk en wordt meer gezien als vrijetijdsbesteding dan als transportmiddel om van A naar B te reizen. De infrastructuur is dan ook niet ingesteld op fietsers, en automobilisten houden vaak weinig rekening met het handjevol fietsers dat de weg wel met hen deelt. Hoewel een derde van de Amerikanen regelmatig fietst, zit het grote verschil hem in de wijze van het gebruik. De fiets wordt voor nog geen 1 procent van alle ritjes naar werk, school en andere nuttige plaatsen gebruikt. Als Amerikanen al fietsen dan is het vaak in de vrije tijd, op een speciaal aangelegd fietspad waar je met je gezin op zondagochtend veilig een fietsritje kan maken. Hoe anders is dat in Nederland! Het land waar 99,1 procent van de mensen fietst en 27 procent van alle ritjes naar werk, school, et cetera op de fiets wordt gemaakt.

Zonder zijwieltjes

Niet voor niets krijgen Nederlandse kinderen het fietsen met de paplepel ingegoten: het is hard nodig dat ze al vroeg zelf van en naar school en allerhande clubjes kunnen fietsen. Dat een kind met drie jaar zonder zijwieltjes kan fietsen is in Nederland dan ook heel normaal. Zo ook mijn oudste dochter. Toen zij op haar vierde naar de VS verhuisde en vrolijk door onze nieuwe Amerikaanse buitenwijk fietste, was ze een grote bezienswaardigheid. Ter vergelijking, ons buurmeisje (die van de girls glamour party) kon haar zijwieltjes pas vlak voor haar zevende verjaardag van haar fiets halen.

Bike to work month

Maar ook al associëren Amerikanen fietsen nog steeds vooral met vrijetijdsbesteding, het aantal mensen dat de fiets gebruikt als transportmiddel naar werk of school neemt gestaag toe. Door middel van een nationale bike to school day of bike to work month wordt geprobeerd het fietsen als transportmiddel populairder te maken. Dit lijkt zijn vruchten af te werpen: volgens de League of American Bicyclists is het aantal Amerikanen dat fietsend naar werk gaat de afgelopen jaren toegenomen met ruim 30 procent. In de zogenaamde fietsvriendelijke gemeenten, de Bicycle Friendly Communities, nam dit aantal zelfs met 105 procent toe.

Leenfietsen in New York

Helaas zijn het vooral de grote steden waar aandacht is voor fietsers. In steden is het vaak makkelijker dan in de buitenwijken om de afstanden op de fiets af te leggen. In de steden worden dan ook vaker bike lanes aangelegd en wordt het fietsen naar school en werk gepromoot. In 2013 werd in de stad New York de Citi Bike gelanceerd, een opvallend blauwe huurfiets die op honderden plekken in de stad makkelijk met een credit card te huren is. Het is een groot succes: ruim een jaar na de lancering stond er 20 miljoen mijl (ruim 32 miljoen kilometer) op de teller en zijn er plannen om verder uit te breiden. Het aantal kilometers aan fietspaden in New York is sinds 2006 bijna verdubbeld, van 354 kilometer naar 675 in 2015.

Auto blijft koning van de weg

Mooie ontwikkelingen allemaal, maar echt doorgebroken is de fiets nog niet in de VS. In de meest fietsvriendelijke stad Portland is het percentage fietsende forenzen met slechts 6 procent het hoogst, nog steeds niets in vergelijking met Nederland. In heel de VS gebruikt 0,6 procent de fiets als transportmiddel naar werk. En 86 procent van de Amerikanen gaat nog steeds met de auto naar zijn werk. Sinds ik in de VS woon snap ik dat stiekem wel. In onze buitenwijk is het te heuvelachtig, te tropisch warm of juist te ijzig koud om de fiets als dagelijks transportmiddel te gebruiken, helemaal wanneer je als gezonde Hollandse vrouw ook je kinderen en je boodschappen meesjouwt.

Nederland fietsland

Voor mij als stadsmoeder was de overstap dan ook vrij groot, van alles op de fiets doen door weer en wind, naar een fulltime leven in de auto. Nederland is niet voor niets het meest bekende fietsland ter wereld. Volgens de Cycling Barometer van de European Cyclist Federation was Nederland in 2013 zelfs het meest fietsvriendelijke land van Europa. Tot 2015, toen Denemarken Nederland van de troon stootte. Zoals vandaag ook een beetje in mijn Amerikaanse buitenwijk gebeurde. Binnenkort toch mijn eigen Batavus maar eens afstoffen…