We gaan verhuizen, niet terug naar Nederland, maar naar het zuiden van Amerika, North Carolina om precies te zijn. Wanneer ik dit vertel aan mensen hier reageren de meeste uitgelaten: ‘Oh, you’re gonna love it there! It’s supposed to be so beautiful! And the weather so nice, I’m jealous!’ Slechts een enkeling linkt onze verhuisplannen aan een opzienbarende recente politieke ontwikkeling: de WC-wet van North Carolina.

Anti-discriminatie

Het begon allemaal toen de progressieve stad Charlotte (onze nieuwe woonplaats in North Carolina) iets wilde doen aan het gebrek aan bescherming van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders (LGBT’s). In de staat North Carolina mogen scholen en bedrijven volgens de wet namelijk niet discrimineren op basis van huidskleur, afkomst of godsdienst. Maar deze wet geldt niet voor LGBT’ers. Charlotte wilde dit veranderen door een anti-discriminatie verordening per 1 april in te laten gaan. Toen de conservatieve Republikeinse gouverneur van North Carolina, McCory, hier lucht van kreeg, reageerde hij met het opstellen van de omstreden House Bill 2, oftewel de WC-wet.

Wat is de WC-wet?

De WC-wet bepaalt onder ander dat mensen in de staat North Carolina in de openbare ruimte alleen de WC mogen gebruiken die overeenkomt met het geslacht op hun geboortecertificaat. De wet bevat daarbij ook een stuk waarin staat dat LGBT’s vermoedelijke discriminatie op het werk juridisch niet mogen aanvechten. Volgens gouverneur McCory wordt met deze nieuwe wet ‘een inbreuk op fundamentele privacy en etiquette voorkomen’.

‘Viezeriken en pedofielen’

Want de voorstanders van de WC-wet, voornamelijk conservatieve Christenen, maken zich ernstig zorgen om de veiligheid van vrouwen en kinderen, wanneer het wettelijk is toegestaan dat ‘een man die zich voordoet als vrouw, zonder pardon de WC- of doucheruimte van vrouwen in kan lopen’. De voorstanders zijn bang dat viezeriken, pedofielen en verkrachters misbruik zullen maken van de mogelijkheid om als man een vrouwen-WC in te gaan.

Angstcultuur

En bang zijn Amerikanen voor veel. Kinderen in Amerika worden constant over-beschermd: tegen bacteriën, allergieën en allerlei ongelukjes en vooral tegen vreemden en viezeriken. De hardnekkige angst van Amerikanen dat een of andere enge man in regenjas hun kinderen komt halen zorgt ervoor dat ze vaak niet alleen buiten mogen spelen of naar school mogen lopen en maakt dat ze constant in de gaten worden gehouden. In dit licht is het enigszins begrijpelijk dat het voor deze groep Amerikanen doodeng is als ‘een man die zich voordoet als vrouw’ een WC binnen gaat waar hun kinderen ook heen gaan. Het feit dat de meeste Amerikanen nogal preuts zijn als het gaat om bloot en seksualiteit, helpt in dit geval waarschijnlijk ook niet mee.

Civil rights

Tegenstanders van de WC-wet roepen dat de wet een aanval vormt op de civil rights, vooral door het stukje waarin staat dat LGBT’s discriminatie op het werk niet mogen aanvechten en daarmee dus om veel meer draait dan ‘alleen’ het WC-gedeelte. Daarom: waar gaat het in deze hele WC-discussie, die inmiddels nationaal en zelfs internationaal volop aandacht krijgt, nu eigenlijk om?

In feite zorgt de WC-wet ervoor dat steden en lokale overheden in North Carolina zelf geen anti-discriminatie maatregelen die LGBT’s zouden beschermen kunnen doorvoeren. De WC-wet wordt kortom, door tegenstanders, gezien als een enorme stap terug op het gebied van de rechten van LGBT’s.

Protest van bedrijven en artiesten

Er is dan ook veel ophef ontstaan nadat gouverneur McCory de wet heeft ondertekend in maart dit jaar. Zo heeft een aantal bedrijven, zoals de Deutsche Bank en Pay Pal, aangegeven hun plannen om banen te creëren in North Carolina te staken. Andere grote bedrijven als Apple, Google en Starbucks die vestigingen hebben in de staat, hebben geprotesteerd en aangegeven dat hun bedrijf de wet niet gaat uitvoeren. Ook beroemde artiesten als Bryan Adams en Bruce Springsteen hebben geprotesteerd door hun concerten in North Carolina af te lasten. Springsteen noemde de wet:

“Een poging om de vooruitgang die is geboekt op het gebied van mensenrechten ongedaan te maken.”

Trump en Obama

Opvallend genoeg heeft zelfs de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump zich tegen de WC-wet uitgesproken. Ook de federale overheid is zich ermee gaan bemoeien, en dat gebeurt niet snel in Amerika. Begin mei oordeelde het Amerikaanse ministerie van Justitie dat de WC-wet is strijd is met de Civil Rights Act uit 1964. Het ministerie heeft de gouverneur gewaarschuwd dat als de wet niet snel wordt ingetrokken, dit consequenties heeft voor de subsidies die de staat ontvangt van de nationale overheid. Het gaat hier om miljarden dollars voor scholen, wegen en huizen. Als reactie hierop heeft North Carolina het ministerie voor de rechter gedaagd, omdat het twijfelt aan de uitspraak dat de wet in strijd is met de Civil Rights Act.

Subsidie en pepper spray

Vlak hierna heeft de regering van Obama een brief gestuurd aan alle publieke scholen in Amerika, waarin ze waarschuwt dat de scholen gehoor dienen te geven aan de oproep van de nationale overheid om transgenders de mogelijkheid te geven om gebruik te maken van de WC die past bij hun psychologische geslacht. Als ze dit niet doen kunnen ze, volgens de brief, rekenen op maatregelen, waaronder een rechtszaak of zelfs het verlies van subsidie. Vanuit de Republikeinse hoek wordt hier uiteraard weer fel op gereageerd. In afwachting op de uitkomst van de rechtszaak, zijn er al Republikeinen die voorstellen om high school meisjes toe te staan pepper spray bij zich te dragen op school, zodat ze zich kunnen verdedigen tegen mogelijke ‘perverts and pedophiles’. Ook andere staten roeren zich. Zo heeft Oklahoma een wet voorgesteld die scholieren toe staat om op religieuze gronden te eisen dat er een WC- of doucheruimte beschikbaar is, waar transgenders niet welkom zijn. Het moge duidelijk zijn dat het laatste woord hier nog niet over is gezegd.

Verwondering

Terwijl de WC-wet dus heel Amerika en zelfs wereldwijd mensen om verschillende redenen bezig houdt, maak ik me intussen druk over het vinden van een nieuw huis, het regelen van scholen, en het inpakken van dozen. Maar ergens tussen deze activiteiten door verwonder ik me wederom over dit bijzondere land, en specifiek over de zuidelijke staat waar we nota bene deze zomer heen gaan verhuizen.

De avontuurlijke ontdekkingsreiziger in mij is enthousiast en voelt dat deze verhuizing hoe dan ook weer genoeg inspiratie gaat opleveren om over te schrijven. Wordt vervolgd!